Akın Özkaya
Kurucu Fizyoterapist, Beyaz Melekler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon

Ortopedik Halı’nın faydaları nelerdir?
– Çocuklarda ayak arkının oluşması ve doğru gelişmesi için faydalıdır.
– Çocuklarda duyu bütünleme açısından taktil, vestibüler ve proprioseptif duyu girdisi sağlar.
– Çocuğun motor becerilerini geliştirir.
– Dengeyi ve dikkati geliştirir.
– Ayak farkındalığını artırır.
– Çocuklarda düztabanlık , içe – dışa basma, hipertonus ve parmak ucu yürüme gibi sorunların çözümünde yardımcıdır.
– Dolaşımı ve bağışıklığı artırır.
– Akupunktur etkisi sayesinde sakinleştirmeye yardımcı olur.
– Yorgunluğu azaltır.

GAMZE GÜNDÜZ

@gamzeogretmen_

ÇOCUK GELİŞİMCİSİ / OYUN TERAPİSTİ

Taktil duyu, vücudun en büyük organı olan deride yer alan reseptörler aracılığı ile dokunma duyusunun algılanmasını sağlayan duyu sistemidir. Vücudun en erken gelişmiş duyu sistemlerinden biri olan dokunma duyusu; hafif dokunma, titreşim, basınç, sıcaklık ve ağrı hakkında bilgi verir.

 

  • Dokunduğumuz cismin sert, yumuşak, sıcak, soğuk, pürüzlü, pürüzsüz olmasını
  • Yüzümüze çarpan rüzgarın şiddetini
  • Giydiğimiz kıyafetin dokusunu
  • Sıcak bir yere değen elimizin yandığını
  • Çorabımızın yapısını
  • Ayakkabımızın içinde taş olduğunu
  • Havanın sıcak veya soğuk olduğunu taktil duyu sistemi sayesinde hissederiz.

“Dokunma, diğer duyuların algılanmasında sürekli yer alan duyulardan biridir. Dokunma, insan gelişiminde en baskın duyulardan biri olmuştur. Doğum sırasında en baskın duyudur ve muhtemelen insan hayatı boyunca kişinin fark ettiğinden daha çok daha kritik bir duyu olmaya devam eder.”

Taktil duyu, dokunmanın ayırt edilebilmesinin yanında tehlikenin algılanması için de oldukça önemlidir. Kolumuza konan bir sineği ve bir eli ayırt edebildiğimiz gibi,  cildimizde hissettiğimiz cismin sıcaklığının bize zarar verip vermeyeceğini de dokunma duyusu sayesinde algılayabiliriz.

 

Duyu matları aracılığıyla taktil(dokunma) duyusunun gelişmesine destek olabiliriz.

 

Özellikle yenidoğan döneminden itibaren dokunma duyusunu geliştirmeyi destekleyen duyusal matların faydalarını sıralayalım; 

 

  • Kabartılmış yüzeyi bacak kaslarına gerekli yükü verir. 
  • Ayaktaki kan dolaşımını iyileştirir ve performansı artırır. 
  • Cocuklarda ayak kemerinin doğru formda oluşmasına yardımdı olur. 
  • Çocuğun motor becerilerini geliştirir.
  • Modüller bir puzzle gibi birbirine bağlanır, bu da motor becerilerin ve azmin gelişimine katkida bulunur. 
  • Çocuğun dil gelişimine destek olur. 
  • Denge ve koordinasyon becerilerini geliştirir. 
  • Duygusal girdiler verir. 
  • Kaba motor becerilerinin gelişimini destekler. 

ESRA KÜÇÜKKILIÇ
ÇOCUK GELİŞİMCİSİ

OYUN MATI BEBEK GELİŞİMİNE NASIL YARDIMCI OLUR?

Doğum öncesi gelişimde dokunma ilk gelişen duyulardandır. Bebeğin deneyimlediği ilk duyu dokunmadır. Dokunma algısı diğer duyuların kullanımına rehberlik eder ve çocuğun çevresindekilere dokunarak öğrenmesini sağlar. Anne karnında başlayan duyular, çevreyle etkileşim kurmada ilk aracılardır.  Ciltlerine dokunmak, sıcaklığı hissetmek ve kucaklanmak bebekler için güven ve bağlanma duygularını geliştirmeye yardımcı olur. Aynı zamanda dokunma duyusu, bebeklerin çevrelerini keşfetmelerine ve dünyayla etkileşime girmelerine olanak tanır. Bu nedenle dokunarak hissedebilecekleri birçok malzeme verilerek dokunma becerileri desteklenmelidir.  Orto Halı’nın duyu matları bu anlamda bebekler için oldukça faydalıdır. Orto Halı matları çeşitli dokular, renkler ve desenler içerir ve bebeklerin dokunma ve görme duyularını geliştirmeye yardımcı olur. Bebekler mat üzerinde farklı yüzeyleri hissederek dokunma deneyimi yaşarlar, böylece duyularını keşfederler.

Ancak, bebeklerle kullanırken her zaman güvenlik önlemlerini göz önünde bulundurmak önemlidir.

Duyu matlarının birkaç faydası vardır:

  1. Duyusal Gelişim: Farklı dokular, renkler ve desenlerle dolu matlar, bebeklerin dokunma, görme ve duyma duyularını geliştirmelerine yardımcı olur
  2. Motor Beceriler: Bebekler mat üzerinde hareket ederken ellerini ve ayaklarını kullanarak motor becerilerini geliştirirler. Bu, kas gücünü ve el-göz koordinasyonu artırabilir.
  3. Keşif ve Öğrenme: Duyu matları bebeklere yeni șeyler keşfetme ve öğrenme fırsatı sunar. Dokunduğu nesnenin girinti çıkıntılarını, yumuşaklığını, sertliğini tanıyarak farklı dokuları hissederek keşfederler.
  4. Rahatlama ve Sakinleşme: Bazı bebekler dokunma deneyimi ile rahatlar ve sakinleşir. Duyu matları bu şekilde kullanılarak bebeklerin stres seviyelerini azaltmaya yardımcı olabilir.
  5. Zihinsel Gelişim: Bebekler mat üzerindeki farklı desenleri ve nesneler keşfederken zihinsel gelişimleri desteklenir. Bu deneyimler, nesneler arasında ilişki kurma ve problem çözme yeteneklerini geliştirebilir.
  6. Eğlence: Duyu matları, bebekler için eğlenceli bir oyun ve keşif ortamı sağlar. Bu, onların keyif almasını ve oyun yoluyla öğrenmelerini teşvik eder. Bu faydalar, bebeklerin duyu matlarını kullanırken deneyimleyebilecekleri potansiyel kazanımlardan sadece birkaçıdır

Ancak, her bebek farklıdır, bu nedenle duyu matlarının stres azaltma potansiyelini deneyimlemek için bazı bebeklerde işe yarayabilirken bazı hassasiyeti olan bebeklerde etkili olmayabilir.

Bebeklerin dokunma duyusu doğumdan itibaren gelişmeye başlar ve çocuğun yaşına ve deneyimlerine bağlı olarak ilerler. Erken dönemde dokunmasını teşvik edici oyun halısı ve duyusal matlar gibi alternatifler sunmak bebeğinize ve çocuğunuza fayda sağlar.